Uitwendige versie

De meeste kinderen liggen rond de achtste maand met het hoofd naar beneden. Dat is voor een kind de meest natuurlijke ligging om geboren te worden. Bij 3-4% van de zwangerschappen is dit niet het geval en ligt het kind in stuitligging. In 85% van de gevallen is er geen oorzaak voor de stuitligging. Wel komt het vaker voor bij een meerlingzwangerschap, bij een placenta die voor de uitgang van de baarmoeder ligt en bij bepaalde afwijkingen aan de baarmoeder. Wanneer een versie nodig is, gebeurt dit na verwijzing van je verloskundige of gynaecoloog. Bij Fetura kun je terecht voor een uitwendige versie.

  • Kinderen veranderen vaak van ligging in de zwangerschap. Rond 30 weken ligt nog ongeveer 25% van de kinderen in stuitligging. Een groot deel hiervan draait vóór de bevalling nog spontaan naar een hoofdligging.
  • In principe kan het kind, mits er voldoende vruchtwater is, rond de 36 weken zwangerschap gedraaid worden.

Wat is een stuitligging?

Bij een stuitligging ligt het hoofd van het kind boven in de baarmoeder terwijl de billen bij de ingang van het bekken liggen. Er zijn verschillende vormen:

1. onvolkomen stuitligging: de benen liggen gestrekt omhoog naast het lichaam.

2. volkomen stuitligging: de benen zijn gebogen zodat de voeten bij de billen liggen.

3. half onvolkomen stuitligging: één been ligt gestrekt naar boven zoals bij een onvolkomen stuitligging, het andere been ligt gebogen naar beneden, zoals bij een volkomen stuitligging.

4. voetligging: het kind ligt met een of beide benen gestrekt naar beneden, zodat een of twee voeten onder de billen liggen.

Welke keuzes heb ik?

  • Uitwendige versie: dit is het draaien van het kind met de handen aan de buitenkant van de buik van stuitligging naar hoofdligging.
  • Niets doen: er is dan een kleine kans dat het kind alsnog spontaan naar hoofdligging draait. Deze kans wordt kleiner naarmate de zwangerschapsduur vordert omdat de hoeveelheid vruchtwater afneemt en de ruimte voor de baby om te draaien steeds minder wordt.

Waarom krijg je een echo vooraf?

Voorafgaand aan de uitwendige versie wordt er eerst een echo gemaakt. Bij het echoscopisch onderzoek kijkt de echoscopist(e) naar de ligging van het kind, de grootte van het kind, de hoeveelheid vruchtwater, de ligging van de placenta en naar aangeboren afwijkingen die een enkele keer een oorzaak van de stuitligging kunnen zijn. Soms wordt er bij de echo een reden gevonden voor de stuitligging. In dat geval kan er meestal geen uitwendige versie plaatsvinden.

Hoe wordt het kind gedraaid?

Je ligt op de onderzoeksbank in een ontspannen houding met opgetrokken knieën. De verloskundige omvat met beide handen de billen van het kind en brengt deze naar één kant van het bekken. Daarna wordt het kind met één hand op deze plaats gehouden en met de andere hand wordt het hoofd naar beneden bewogen. Door nu de billen omhoog en het hoofd geleidelijk naar beneden te bewegen zal het kind zelf verder draaien.

  • Het is belangrijk dat je blaas leeg is.
  • Voor, tijdens en na de versie zal de hartslag van de baby regelmatig gecontroleerd worden om te beoordelen of de conditie goed blijft.
  • Als je bloedgroep Rhesus negatief is, krijg je anti-D toegediend.
  • De gehele afspraak duurt ongeveer een uur.

Wie voert de versie uit?

Zowel een verloskundige als een gynaecoloog kan de versie uitvoeren. Bij Fetura is een van de echoscopisten gecertificeerd voor de uitwendige versie.

Hoe vaak lukt het draaien?

Of het lukt om de baby te draaien is van te voren moeilijk te voorspellen. Een aantal factoren spelen hierbij een rol: de zwangerschapsduur, de hoeveelheid vruchtwater, de ligging van de placenta en de buikwand. De kans op een succesvolle versie is ongeveer 40%

Wat zijn de risico's van het draaien?

Complicaties als gevolg van het uitwendig draaien van het kind zijn zeldzaam. Bij het kind kan een tijdelijke vertraging van de hartslag optreden die vrijwel altijd na enige tijd spontaan hersteld. Is dit niet het geval, dan wordt je doorgestuurd naar het ziekenhuis waar een enkele keer kan worden overgegaan tot een spoedkeizersnede (kans<1%).

Wat als de versie gelukt/mislukt is?

Als de versie gelukt is, blijf je voor de verdere controle van de zwangerschap bij de verloskundige. Als de versie mislukt of als het kind uit zichzelf weer terugdraait, kan overwogen worden de versiepoging te herhalen. Blijft het kind in stuitligging dan zal de bevalling plaatsvinden in het ziekenhuis en controleert de gynaecoloog het verdere verloop van je zwangerschap. 

Meer lezen over stuitligging?

  • Zie de site van de KNOV